Femke’s top 10 favoriete plekken om te bezoeken

(in ons zonnestelsel)

Femke is nieuwsgierig en heeft daarom alle planeten in ons zonnestelsel bezocht, terwijl ze op zoek was naar haar sok. Sommige planeten vond ze leuker dan andere. Ze heeft dit samengevat in een top-10 lijstje. Haar top-10 lijstje kun je hier lezen. Wie weet ontdek jij in dit lijstje wel een leuke bestemming voor jouw volgende vakantie!

Maar wacht eventjes! Voordat je je koffers pakt om in ons zonnestelsel de toerist uit te gaan hangen, is het misschien handig als je iets meer weet over wat je kan verwachten. Allereerst is het handig om te weten dat de zon eigenlijk niet veel meer is dan een grote brandende bal gas. Er zijn veel meer van deze brandende gas ballen in het heelal. Zulke ballen heten sterren. Onze zon is dus ook een ster!

Bron: Wikipedia

Niet alles is een ster, natuurlijk. De aarde is bijvoorbeeld een planeet. Voordat je jezelf een planeet mag noemen, moet je aan de volgende strenge voorwaarden voldoen:

1. Je moet om een ster heen draaien.
2. Rond zijn.
3. Tijdens het draaien om de zon bijna geen ruimtepuin tegenkomen.

Om onze zon heen draaien 8 planeten. Om de planeten heen draaien miniplaneetjes die manen heten. Al deze dingen samen noem je ze het zonnestelsel. Op volgorde van steeds verder weg van de zon hebben we de volgende planeten: Mercurius (1), Venus (2), Aarde (3), Mars (4), Jupiter (5), Saturnus (6), Uranus (7) en Neptunus (8). De cijfers komen overeen met de cijfers op dit plaatje. In dit plaatje zie je ook de relatieve grootte van planeten en de zon (dat is het gigantische ongenummerde ding bovenaan).

Hier is de top 10 lijst die Femke heeft opgesteld:

Op 10: planeet Jupiter

+ Heeft bijna de meeste manen van ons zonnestelsel: maar liefst 79! De grootste vier manen heten Io, Europa, Ganymedes en Calisto. Recent is ontdekt dat Saturnus er nog 3 meer heeft (zie dit persbericht).
+ Jupiter staat bekend om een grote bewegende rode vlek op z’n oppervlak. De vlek is waarschijnlijk het resultaat van allerlei ingewikkelde luchtstromen op de planeet. Een goede reden om naar Jupiter te gaan is om deze vlek te bekijken, want de oorzaak van de rode kleur is een groot mysterie…

– Jupiter is de grootste en zwaarste planeet. De aarde past qua gewicht 317 keer in Jupiter en om van de ene naar de andere kant te komen van Jupiter, moet je wel zo’n 8x de aarde naast elkaar zetten. Misschien is er hier wel teveel om te ontdekken?

Op 9: planeet Venus

– Venus lijkt een beetje saai, doordat ze op het eerste gezicht het meeste lijkt op aarde. Ze staan namelijk ongeveer even ver van de zon, bestaan uit dezelfde materialen en zijn zelfs ongeveer even groot.

+ Toch zijn er genoeg verschillen, hoor. Zo is Venus gemiddeld genomen de heetste planeet, met gemiddeld zo’n 462 graden: dat is ontzettend veel heter dan kokend water! Dit lijkt te komen doordat de atmosfeer een soort van superbroeikaseffect veroorzaakt, waardoor alle warmte van de zon blijft hangen. Je kan je warme truien dus thuislaten.

– De atmosfeer veroorzaakt ook een hogere druk dan bij ons op aarde. De luchtdruk is bijna 100x zo sterk! Daardoor is het op het oppervlak van Venus alsof je op de bodem van de oceaan staat. Hierdoor is het op Venus lastig extra lastig om uit je bed te komen.

Op 8: Planeet Neptunus

+ Neptunus kun je niet met het blote oog zien vanaf aarde, in tegenstelling tot veel andere planeten. Daarom is Neptunus pas in 1846 ontdekt. De meeste planeten zijn al bekend sinds de oude Egyptenaren, dus dit is eigenlijk pas heel recent.
+ Het is niet zomaar zo dat je Neptunus niet met het blote oog kan zien. Deze planeet staat het verste weg van de zon. Dat is pas echt een exotische bestemming.

–  Mocht je Neptunus bezoeken, houd je dan goed vast, want Neptunus heeft de grootste stormen van het zonnestelsel!!

Op 7: Planeet Mars

+ Mars heeft een 21 kilometer hoge vulkaan, Olympus genaamd. Dit is de hoogste berg van het zonnestelsel! Hij is 3x hoger dan de Mount Everest, de hoogste berg op aarde.

+ Door de zwakkere zwaartekracht op Mars weeg je meer dan de helft minder ten opzichte van de aarde. Dat heb je zeker wel nodig als je de Olympus wilt beklimmen!

– Mars ziet er rood uit. Dat komst doordat er veel roestige stof op Mars is. Het ijzer dat deze roest levert komt uit vulkanen. Misschien toch maar een skibril tegen de stof opzetten?

Op 6: Planeet Mercurius

+ Een wereldreis maken is het makkelijkst op Mercurius! Mercurius is namelijk het kleinst van alle planeten. Heel het oppervlak van Mercurius is ‘maar’ ongeveer zo groot als twee keer Azië.

+ Als je houdt van zonneschijn dan is Mercurius de planeet voor jou. Doordat Mercurius het dichtst bij de zon staat moet je zeker niet je zonnebrandcrème vergeten als je Mercurius bezoekt.

– Seizoenen op planeten komen doordat de as waar planeten zelf omheen draaien soms scheef staat ten opzichte van de zon. Let op, het gaat hier niet over het draaien om de zon! Door het scheefstaan van de draaias varieert de hoek van het oppervlak van de planeet tot de zon gedurende het jaar. Mercurius is bijzonder omdat de as bijna nooit scheef staat. Hierdoor heeft Mercurius nagenoeg geen seizoenen. Dat is wel een beetje saai, natuurlijk.

Op 5: Dwergplaneet Pluto

+ Pluto is geen planeet. Dit heeft ermee te maken dat Pluto tijdens het draaien om de zon nog veel puin tegenkomt. Dat mag volgens de definitie van planeten niet. Om Pluto een beetje te troosten, noemen we hem een dwergplaneet. Overigens heeft Pluto pas een derde van zijn ronde om de zon voltooid, sinds hij in 1930 werd ontdekt.

– Pluto staat het verst af van de aarde van alle dingen in deze top-10. Maak je dus maar klaar voor een lange reis als je Pluto wilt bezoeken.

+ Toch zou het uniek zijn als je Pluto bezoekt, want Pluto is pas 1x bezocht door een ruimtevoertuig (om foto’s te maken). Pluto zal je bezoek zeker waarderen!

Op 4: Planeet Saturnus

+ Saturnus is een zogenaamde gasreus. Dit heeft ermee te maken dat Saturnus voor het grootste gedeelte uit gassen bestaat. Hierdoor is het de planeet met de laagste dichtheid. Dit betekent dat als je een groot zwembad met water pakt, dat Saturnus daarin zou drijven!

+ Recent zijn er een aantal manen van Saturnus ontdekt waardoor Saturnus nu de koploper is van ons zonnestelsel met maar liefst 83 manen!

+ Door de wrijving van al deze gassen geeft Saturnus warmte af. Wrijf maar in je handen, dan worden ze ook warmer. Saturnus geeft op deze wijze meer warmte af dan dat hij van de zon ontvangt. Toch blijft het met ruim 139 graden onder nul een best wel koude planeet. Hier is het altijd Elfstedentochtweer.

– De kenmerkende ringen van Saturnus zijn vooral gemaakt van stofdeeltjes en ruimtepuin dat is vrijgekomen bij inslagen van kometen en astroïden. Dit kan de ramen van je ruimteschip heel vies maken en dat is onhandig, want in de ruimte is het zo moeilijk ramen wassen.

Op 3: Planeet Uranus

– Als je een koukleum bent moet je misschien deze planeet overslaan. Dit is de koudste planeet met gemiddeld zo’n 200 graden onder nul. Brrr.

– Deze planeet draait op z’n kant vergelijken met de aarde! Hierdoor is het alsof deze planeet op z’n kant om de zon heen rolt. Kijk maar uit, straks word je hier ruimtewagenziek!

+ Sommige wetenschappers beweren dat door de extreme omstandigheden op deze planeet een regenbui heel bijzonder is. De regendruppels zouden niet gewoon uit water bestaan, maar uit diamant. Dat klinkt alsof deze vakantie zichzelf terugbetaalt.

Op 2: Ster de Zon 

+ Zo’n 99% van al het materiaal in het zonnestelsel zit in de zon. Om het je beter voor te stellen: als het zonnestelsel een suikerklontje is, dan stelt één suikerkristalletje ongeveer de hoeveelheid materiaal voor die in alle planeten en manen zit. De rest zit in de zon. Geen wonder dat alles in het zonnestelsel om de zon draait. Dit is het meest massieve ding dat je ooit zult bezoeken.

+ Ook op de zon kan het stormen. Door explosies op de zon kunnen er grote wolken deeltjes de ruimte in gelanceerd worden. Die veroorzaken op aarde bijvoorbeeld het noorderlicht, wanneer de deeltjes in onze dampkring verbranden. Deze zonnestormen zouden op spectaculair vuurwerk kunnen lijken!

– Het duurt 8 minuten om van zon naar de aarde te komen. Stel je zou zwaaien naar iemand op aarde, dan kan die persoon dat pas 8 minuten later zien. Andersom moet jij daarbovenop nog 8 minuten wachten totdat je de reactie van die persoon kan zien. Dat is lastig met elkaar praten.

Op 1: Planeet Aarde 

+ Tja, je hoeft niet ver te reizen om naar de aarde op vakantie te gaan. Dat is ook wel fijn voor de verandering.

– Het is misschien wel wat saai, want iedereen gaat altijd op vakantie naar de aarde.

+ Maar weet je wat? Eigenlijk valt er nog ontzettend veel te ontdekken op aarde! Dit betekent niet dat je je niet moet interesseren voor wat zich in de ruimte bevindt, zeker niet. Maar laten we gewoon niet vergeten de aarde goed te behandelen, zodat we in de verre toekomst niet gedwongen zijn om te verhuizen naar een van de andere planeten.

Dit was Femke’s top 10 van ons zonnestelsel. Misschien denk jij hier wel anders over. Wat zou jouw top 10 zijn?

Wist je dat er ook een boek is over een ander avontuur van Femke, ditmaal met zwarte gaten?

Dit avontuur van Femke begint ’s nachts, wanneer haar sok plotseling door het slaapkamerraam verdwijnt. Femke gaat er achteraan en ontmoet planeten en sterren die ze om raad vraagt tijdens de zoektocht naar haar sok. Uiteindelijk komt ze oog in oog te staan met een zwart gat, de dief van haar sok…

Dit wordt allemaal verteld in “Femke en het zwarte gat dat haar sok opvrat”, een boek voor 4-6 jarigen. Dit boek is te bestellen via Lecturis of bijvoorbeeld bol.com. Vanaf 15 november is het boek ook beschikbaar in boekenwinkels.